Azərbaycanın Baş naziri Əli Əsədov və Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan gürcüstanlı həmkarları İrakli Qaribaşvilinin dəvəti ilə oktyabrın 26-da Gürcüstanın paytaxtı Tbilisidə keçirilən dördüncü Tbilisi İpək Yolu Forumunda iştirak ediblər.
Jurnalist Könül Şahin görüşü rəsmi mənbələrdən izləyib.
Forumda çıxış edən Ermənistanın ərazi idarəetmə və infrastruktur nazirinin müavini Hakob Vardanyan Azərbaycandan qaz almağa “hazır olduqlarını” bildirib.
Azərbaycan tərəfi bununla bağlı hələlik açıqlama Forumun açılış mərasimini Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili azərbaycanlı və erməni həmkarları ilə birgə keçirib.
60-dan çox ölkədən 2000-ə yaxın yüksək vəzifəli şəxsin, maliyyə institutlarının nümayəndələrinin, ABŞ, Çin və İran körfəzi ölkələrindən şirkət nümayəndələrinin iştirak etdiyi forum bu gün də davam edib.
Forumun əvvəlində nümayiş etdirilən sənədli filmdə Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyənin birgə iştirakı ilə həyata keçirilən Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu layihələrinin əhəmiyyəti vurğulanıb.
Baş nazir İrakli Qaribaşvili Gürcüstanın Avropa ilə Asiya arasında mühüm körpü olduğunu qeyd edib:
“Gürcüstanın qədim paytaxtı olan Mtsxeta eramızdan əvvəlki dövrlərdən bəri Qafqazın əsas marşrutlarının qovuşduğu İpək Yolu boyunca mühüm logistika qovşağı kimi xidmət edib”, – o əlavə edib.
İrakli Qaribaşvili eyni zamanda Gürcüstanın ticarət və logistika mərkəzi kimi mövqeyini dəstəkləmək üçün Şərq-Qərb magistralının və Bakı-Tbilisi-Qars yeni dəmir yolu xəttinin 2024-cü ilin sonunda tamamlanacağını xatırladıb.
2004-ci ildən imzalanmış Bakı-Tbilisi-Qars dəmiryolu layihəsinin rəsmi açılış mərasimi beş il əvvəl, oktyabrın sonunda Bakıda baş tutsa da bu illər ərzində sərnişindaşıma olmayıb, xətt üzrə, ancaq yük daşındığı bildirilib.
Gürcüstan Azərbaycan və Ermənistan münasibətlərinə “töhfə verə bilər”
“Gürcüstan müharibənin maliyyətini başa düşür və sülhün dəyərini dərk edir”, deyən Gürcüstanın Baş naziri həmçinin Azərbaycan və Ermənistan arasında münasibətlərin normallaşmasına töhfə verməyə hazır olduğunu bəyan edib.
“Hökumətim sülhsevər qonşuluq təşəbbüsü ilə nəhayət Cənubi Qafqaza davamlı sülh gətirmək üçün qonşu və dost Ermənistan və Azərbaycan xalqlarını qarşılıqlı əlaqələrə cəlb etməyə hazırdır. Bu gün mən hörmətli həmkarlarımı, Baş nazir Paşinyanı və Baş nazir Əsədovu qonaq etməkdən məmnunam.”, – İrakli Qaribaşvili deyib.
ŞƏKLİN MƏNBƏYİ,ERMƏNISTAN HÖKUMƏTI/TWITTER
Paşinyanın “Sülh Qovşağı” xəritəsi Qafqazda komunikasiyaları açmağı təklif edir
Gürcüstanın Baş naziri Qaribaşvilidən sonra tribunaya çıxan Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan yaxın aylarda Alma-Ata bəyannaməsi əsasında Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişinin imzalanmasına ümid etdiyini bildirib.
“Hazırda Azərbaycanla sülh müqaviləsi və münasibətlərin normallaşması üzərində işləyirik və ümid edirəm bu proses yaxın aylarda uğurla başa çatacaqdır”, – Nikol Paşinyan bildirib.
Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan tədbirdə “Sülh Qovşağı” adını verdiyi layihəsini də açıqlayıb.
“Bu layihənin əsas mənası avtomobil yollarının, dəmir yollarının, boru kəmərlərinin, kabel və kommunikasiya xətlərinin təmiri, tikintisi və istismara verilməsi yolu ilə Ermənistan, Türkiyə, Azərbaycan və İran arasında əlaqələrin inkişafıdır”, – Nikol Paşinyan deyib.
Nikol Paşinyan bildirib ki, layihənin prinsipləri infrastrukturların keçdiyi ölkələrin suverenliyi və səlahiyyətləri altında fəaliyyət göstərməsi, hər bir ölkənin öz ərazisindəki dövlət qurumları vasitəsilə sərhəd, gömrük nəzarəti və o cümlədən ərazisindən keçən nəqliyyat vasitələrinin, yüklərin insanların təhlükəsizliyini təmin etməsidir.
Ermənistanın bütün ölkələrin qarşılıqlı və bərabərlik əsasında bütün infrastrukturlardan istifadə edəcəyini deyən Paşinyan yaxın vaxtlarda Ermənistanın hüquq-mühafizə sistemində Ermənistan ərazisindən keçən beynəlxalq kommunikasiyaların, o cümlədən yüklərin, nəqliyyat vasitələrinin və onlardan istifadə edən insanların təhlükəsizliyini təmin etmək funksiyasına malik olan xüsusi bölmə yaradılacağını qeyd edib.
Ermənistan Azərbaycandan qaz almağa “hazırdır”
Ermənistanın ərazi idarəetmə və infrastruktur nazirinin müavini Hakob Vardanyan Tbilisi İpək Yolu Forumu zamanı qeyd edib ki, rəsmi Yerevan və Bakı siyasi məsələləri həll etdikdən sonra Ermənistan Azərbaycandan qaz almağa hazırdır.
Vardanyan əlavə edib ki, Azərbaycan qazının Avropaya ixracında Ermənistan tranzit ölkə ola bilər.
Zəngəzur dəhlizi
Azərbaycan və Ermənistan arasında 2020-ci ilin noyabrında İkinci Qarabağ müharibəsinin başa çatdığını şərtləndirən və Rusiyanın da yer aldığı üç tərəfli bəyanatda münaqişə tərəfləri regionda “bütün iqtisadi və nəqliyyat əlaqələrinin bərpa edilməsi” öhdəliyi də götürüblər.
Bəyannamənin 9-cu bəndində göstərilib ki, “Naxçıvanla Azərbaycanın qərb rayonlarını birləşdirən yeni nəqliyyat kommunikasiyalarının inşası təmin ediləcək… Ermənistan nəqliyyat əlaqəsinin təhlükəsizliyinə zəmanət verəcək… Nəzarəti isə Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin sərhəd xidmətinin orqanları həyata keçirəcək”.
İndiyə kimi Ermənistan nəqliyyat əlaqələrinin yalnız “dəhliz formasında” qəbul edilməsinin yolverilməz olduğunu deyib və Bakının bu ritorikasını Ermənistanın “ərazi bütövlüyünə təhdid” kimi qiymətləndirib.
Bakı isə bəyan edib ki, Azərbaycanın Ermənistan ərazisində gözü yoxdur və rəsmi Yerevan razılaşmaya “qeydsiz-şərtsiz əməl etməlidir”.
Rəsmi Bakının və onun ən yaxın müttəfiqi Türkiyənin Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı tutduqları mövqedən ən çox narahat olan isə İran olub.
İran Zəngəzur dəhlizinin reallaşmasını “Cənubi Qafqazda sərhədlərin dəyişməsi kimi” qəbul etdiyini deyib və heç bir halda buna yol verməyəcəyini açıqlayıb.
Azərbaycan tərəfi isə bəyan edib ki, nəqliyyat əlaqələrinin açılması hansısa ölkənin suverenliyinə təhdid yaratmır və rəsmi Tehranın narahatlığının “yersiz” olduğunu bildirib.
Azərbaycan hökuməti bu yaxınlarda Zəngəzur dəhlizi layihəsinə marağını itirdiyini, əvəzində İranla sərhəddən keçərək Naxçıvana gedən yol layihəsinə ütünlük verdiyini bəyan edib.
Azərbaycan kommunikasiyaların açılmasını istəyir
ŞƏKLİN MƏNBƏYİ,AZERTAG
Forumun açılış mərasimində çıxış edən Əli Əsədov Gürcüstan və Azərbaycanın “tarix boyu olduğu kimi, bu gün də, Avropa ilə Asiya arasında körpü rolunu” oynadığını bildirib və dünyada baş verən son hadisələrdən sonra bu forumun region üçün mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini vurğulayıb.
Baş Nazir çıxışı zamanı qeyd edib ki, Azərbaycanın və Gürcüstanın birlikdə həyata keçirdikləri layihələr Avropanın enerji təhlükəsizliyinə mühüm töhfə verir. O, Cənub Qaz Dəhlizi ilə Avropaya nəql olunan Azərbaycan qazının həcminin iki dəfə artırılacağını, eyni zamanda, Avropaya yaşıl enerji körpüsünün salınmasına başlandığını da söyləyib.
Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyanın sülh sazişinin imzalanması ilə bağlı dediklərinə cavab olaraq Əli Əsədov bildirib ki, Azərbaycan sülh sazişinin gündəliyinə sadiq qalır.
“Azərbaycan İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra dərhal sülh müqaviləsi ilə bağlı mövqeyini bildirmişdir. Keçən ay da aparılan anti-terror tədbirləri nəticələrindən sonra da biz, sülh müqaviləsi bağlanması mövqeyinə eyni dərəcədə sadiq qalırıq”, – Azərbaycan baş naziri əlavə edib.
Regionda kommunikasiya və nəqliyyat xətlərinin açılması mövzusuna da toxunan Əli Əsədov bildirib ki , Azərbaycan 2020-ci ilin 10 noyabr bəyənatı əsasında kommunikasyaların açılması üçün uzun müddət çalışıb:
“Biz kommunikasiyaların açılmasını istəyirik. Ancaq bu, tək bizdən asılı deyil. Qarşı tərəf istəyən halda biz buna hazırıq”, – Əli Əsədov bildirib.
Tədbirin açılış mərasimindən sonra İrakli Qaribaşvili ilə Nikol Paşinyan və Əli Əsədov ilə İrakli Qaribaşvili arasında regional məsələlərin müzakirə edildiyi təkbətək görüş keçirilib. (BBC.com)