Sosial şəbəkələrdə Rusiya Federasiyasında təhsil sistemi ilə bağlı mübahisələrə tez-tez rast gəlinir. Kimsə hesab edir ki, ölkədə təhsil sovet dövrü ilə müqayisədə açıq-aşkar pisləşib. Digərləri əksinə, rus təhsilinin dəqiq və keyfiyyətli olduğunu iddia edirlər. Bəzi araşdırmalara görə, Rusiya təhsilinin keyfiyyəti inkişaf etmiş xarici ölkələrdən əhəmiyyətli dərəcədə fərqlənir. Təhsil ekspertlərinin fikrincə, təhsil sisteminin müsbət və mənfi tərəfləri var. Fikrimizcə, əldə edilmiş nəticələri Azərbaycan təhsil sisteminə də aid etmək olar. Oxşarlıqlar çoxdur.
Müsbət olanlar:
-Məktəbdə öyrədilən biliklərin müxtəlifliyi, geniş spektrli fənlərin olması. Orta təhsilin sonunda məzunların əksəriyyəti geniş dünyagörüşünə malik olur.
-Məktəblərdə aktiv sosial əlaqə sistemi şagirdlərə həmyaşıdları ilə əlaqə yaratmağa, onlarla dostluq münasibətləri qurmağa, həmçinin komandada düzgün qaydada qalmağa və yaşlılarla nəzakətli davranmağa, ünsiyyət qurmağa imkan verir. Uşaqlarda ünsiyyət bacarıqları inkişaf etdirilir.
-Rus məktəblərinin məzunları gələcəkdə yüksək maaşlı işə düzəlmək üçün büdcə əsasında nüfuzlu təhsil müəssisəsinə daxil olmaq imkanı əldə edirlər.
-Bir çox məktəblərdə xarici dil ibtidai sinifdən öyrənilməyə başlayır ki, bu da uşaqlar üçün mütləq bir üstünlükdür. Bundan əlavə, bəzi təhsil müəssisələri tələbələr üçün bir neçə xarici dilin öyrənilməsini təmin edir. Bu, gələcəkdə əhəmiyyətli üstünlük ola, karyera qurmağa təsir edə bilər.-İnformatika fənninin öyrənilməsi ibtidai siniflərdən başlayır ki, bu da şagirdlərə müasir texnologiya dünyasında səyahət etməyə kömək edir. Məktəblər müasir kompüterlər, interaktiv lövhələr və digər avadanlıqlarla təchiz olunub, onların vasitəsilə şagirdlərin materialı mənimsəməsi xeyli asanlaşır.
– Əhəmiyyətli üstünlük – qiymətləndirmələrin aparılması və uşağın tərəqqisinin monitorinqi üçün yeni sistemin olmasıdır. Bir müddət əvvəl bir çox rus məktəblərində həm müəllimlərə, həm də valideynlərə şagird qiymətlərini izləməyə imkan verən elektron gündəliklər yarandı. Bundan əlavə, bu sistem sayəsində hər zaman verilən ev tapşırığı haqqında məlumat əldə etmək mümkündür. Bu prinsip şagirdlərin qeyri səmimiliyini istisna edir. Həmçinin elektron gündəliklərdə qarşıdan gələn valideyn iclasları haqqında məlumat əldə etmək mümkündür və valideynlər özləri də məktəb həyatında iştirak edə, bəzi ideyalar təklif edə və tədris prosesinə bəzi düzəlişlər edə bilərlər.
Mənfi olanlar
– Müxtəlif fənlər üzrə biliklərin genişliyinə baxmayaraq, müasir təhsil sistemi hələ də ümumi standartlara əsaslanır. Yəni əsas məqsəd konkret şagirdin inkişafı deyil. Məktəblərdə çox vaxt obyektivliyi əks etdirməyən qiymətlərə daha çox yer verilir. Müəllimlər heç də həmişə şagirdin fərdi istedad və qabiliyyətini nəzərə almırlar. Əksər hallarda hər bir müəllim öz fənnini prioritet hesab edir ki, bu da şagirdlərin dərslərin məzmununu qavramağa mane olur. -Yetərincə aşağı səviyyəli müəllimlərin sayı getdikcə artır. Əgər əvvəllər bu kimi hallar əsasən əyalət məktəblərində vardısa, bu gün səriştəsiz mütəxəssislərə ölkənin demək olar ki, hər bir təhsil müəssisəsində rast gəlmək olar. Problemin əsas səbəbi universitetlərdəki korrupsiyadır. Gənc mütəxəssislərin çoxu tam bilik əldə etməyə çalışmırlar, ancaq ali təhsilin olmasını təsdiq edən sənədin əldə edilməsində maraqlıdırlar.-Vahid Dövlət İmtahanı da müsbətdən çox mənfieffekt verir. İmtahan konkret tələbənin adekvat bilik səviyyəsini müəyyənləşdirməyə kömək etmir. Tapşırıqlar avtomatlaşdırılmış şəkildə yoxlanılır ki, bu da səhv nəticələrin aşkar edilməsini aradan qaldırmır. Üçlə oxuyan tələbələr də imtahanda yüksək bal toplaya bilir, bəziləri test tapşırıqlarını və düzgün cavabları əzbərləyirlər. Kimsə fırıldaq etməyi və ya sadəcə düzgün cavabı təxmin etməyi bacarır. Buna görə də tapşırıqları vicdanla yerinə yetirməyə çalışan bir çox savadlı tələbələr istədikləri təhsil müəssisələrinə daxil ola bilmirlər və onların yerlərini üç qiymət alan tələbə tutur.-Bəzi kollec və texnikumlarda tələbə təhsili sistemi xeyli köhnəlib, heç bir əhəmiyyət kəsb etmir. Belə hallarda müəllimlər tələbələrə tamamilə lazımsız tədris materialı təklif edirlər. Nəticədə məzunlar müəyyən ixtisas üzrə keyfiyyətsiz hazırlığa görə layiqli iş tapa bilmirlər.-Tələbələr ali təhsil müəssisələrinə biliyin özü üçün deyil, əsasən diplom almaq üçün gəlirlər. Bir çox universitetlərdə korrupsiya geniş yayılıb. Müəllimlər bilir ki, tələbələrə yaxşı vəzifəyə keçmək üçün yalnız sənəd lazımdır, ona görə də imtahan vermək üçün yüksək tələblər irəli sürmürlər, sadəcə tələb olunan məbləği ödəmək yetərlidir. -Müəllimlərin şagirdlərə kifayət qədər diqqət yetirmir. Müəllimləri getdikcə daha çox maddi durumları narahat edir, bu səbəbdən də məktəblilərin həyatında fəal iştirak etmək istəmirlər. Müəllimlərin maaşı az olduğundan uşaqlara lazımi diqqət və bilik verilmir.