• 05 Fevral 2025 22:59

Almaniya prezidenti parlamenti seçkilərini fevralın 23-nə təyin edib

Dek 28, 2024

Almaniya prezidenti Frank-Valter Ştaynmayer cümə günü kansler Olaf Şoltsun hakim koalisiyasının dağılmasından sonra parlamentin buraxılması və yeni seçkilərin fevralın 23-nə təyin edilməsi barədə qərar verib.

Şolts dekabrın 16-da etimad səsverməsini itirib və o, Almaniyanın durğun iqtisadiyyatını dirçəltməyin yolları ilə bağlı fikir ayrılığı səbəbilə maliyyə nazirini işdən çıxartmasının ardınca qeyri-populyar və qəzəbli üç partiyalı koalisiyasının 6 noyabrda dağılmasından sonra azlıq hökumətinə rəhbərlik edir.

Daha sonra bir neçə böyük partiyanın liderləri parlament seçkilərinin fevralın 23-də, ilkin planlaşdırıldığından yeddi ay əvvəl keçirilməli olduğuna razılaşıb.

İkinci Dünya Müharibəsindən sonrakı konstitusiya Bundestaqın özünü buraxmasına icazə vermədiyi üçün parlamenti buraxıb seçki təyin etmək qərarı vermək Ştaynmayerin ixtiyarında idi. Onun bu qərarı vermək üçün 21 günü var idi. Parlament buraxıldıqdan sonra 60 gün ərzində seçki keçirilməlidir.

Praktikada, seçki kampaniyaları artıq aparılır. Sorğular göstərir ki, Şoltsun partiyası Fridrix Mertsin rəhbərlik etdiyi mühafizəkar müxalifət Birlik blokundan geri qalır. Şolts hökumətində qalan ətraf mühit tərəfdarı Yaşıllar partiyasının vitse-kansleri Robert Habek də ən yüksək vəzifəyə iddialıdır – baxmayaraq ki, onun partiyası daha da geridədir. Son rəy sorğularının nəticələri seçkidə özünü doğrultsa, ehtimal ki, növbəti hökumətə ən azı bir başqa partiya ilə koalisiyada kansler kimi Mertz rəhbərlik edəcək.

Əsas məsələlərə immiqrasiya, ləng iqtisadiyyatı canlandırmaq və Rusiyaya qarşı mübarizəsində Ukraynaya ən yaxşı şəkildə kömək etməyin yolları daxildir.

Rəy soğrularında güclü göstəricələrə malik populist, immiqrasiya əleyhdarı Almaniya üçün Alternativ və ya AfD partiyası kanslerliyə namizəd kimi Alis Veydeliirəli sürüb, lakin digər partiyalar AfD ilə işləməkdən imtina etdiyi üçün onun bu vəzifəni tutmaq şansı yoxdur.

Almaniyanın seçki sistemində ənənəvi olaraq koalisiyalar yaranır və rəy sorğuları heç bir partiyanın tək başına mütləq çoxluğa yaxın olduğunu göstərmir. Seçkilərdən sonra yeni hökumətin formalaşdırılması üçün həftələrlə davam edəcək danışıqların aparılacağı gözlənilir.

Bu, yalnız dördüncü dəfədir ki, Bundestaq Almaniyanın İkinci Dünya Müharibəsindən sonrakı konstitusiyası altında vaxtından əvvəl buraxılır. (Amerikanın səsi)