Keçmiş millət vəkili, təhsil eksperti Etibar Əliyev sosial platformada Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin fikirlərinə etirazını bildirib. Ekspert yazır:
Elm və təhsil naziri Emin Əmrullayevin iki fikri diqqətimi şəkdi.
-“Təhsildə 2014-2015-ci illərdə keçirilən islahatların nəticəsini indi görürük”.
-“4400 məktəbimizin təxminən 1500-də şagird sayı 100-dən azdır. Rasionallaşmaya ehtiyac var, ağrılı proses olsa da biz buna getməliyik”.
Doğrudanmı islahatlar nəticə verib?
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 oktyabr 2013-cü il tarixli sərəncamı ilə “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası” sənədi təsdiq olunub. Sənədin mükəmməliyinə söz ola bilməz.
Sənəddə 5 strateji istiqamət üzrə islahatların aparılması nəzərdə tutulur. Lakin Prezidentin imzaladığı sənədin müddəalarının 70 faizi icra olunmayıb. Vacib olanların üzərində dayanıram:
Sənəddə yazılır: Orta təhsil şəbəkəsində rasionallaşdırma tədbirləri həyata keçirməklə, regionlar arasında təhsilin keyfiyyətini bərabərləşdirmək üçün ucqar regionlarda yerləşən təhsil müəssisələri üçün əlavə maliyyələşmənin təmin olunması.
– təhsil müəssisələrinin idarəetmədə rolu məhduddur. Özünüidarəetmə prinsipi əsasında fəaliyyət göstərən təhsil müəssisələri istisna olmaqla, dövlət təhsil müəssisələri maliyyə müstəqilliyinə malik deyildir. Təhsil müəssisələrinə idarəetmə, akademik, maliyyə və təşkilati muxtariyyət verilməsi. İCRA OLUNMAYIB. Emin Əmrullayev vaxtilə maliyyə və idarəetmə müstəqilliyi verilmiş bir neçə Ali məktəbi bu dəyərdən məhrum etdi.
– təhsilin bütün pillələrində adambaşına maliyyələşdirmə prinsipinin tətbiqi, səriştəyə və fəaliyyətin nəticələrinə əsaslanan əməyin ödənişi sisteminin yaradılması, maliyyələşdirmənin tədrisin keyfiyyət nəticələrinə görə müəyyən edilməsi məqsədəuyğundur. İCRA OLUNMAYIB
– erkən yaşlı uşaqların məktəbəqədər təhsillə əhatəsinin 90 faiz səviyyəsinə çatdırılması. İCRA OLUNMAYIB
-12 illik ümumi təhsilə keçidin təmin olunması üçün mövcud təhsil standart və kurikulumlarının yenilənməsi, tam orta təhsil pilləsində təlimin istiqamətlər üzrə bölünməsi. İCRA OLUNMAYIB
– kurikuluma əsaslanan yeni dərsliklərin yaradılması, şagird və müəllimlərin müvafiq dərslik seçiminin təmin olunması. İCRA OLUNMAYIB
-10 illik icbari ümumi orta təhsil və 2 illik tam orta təhsil modelinə mərhələli şəkildə keçidi təmin etməklə, 12 illik ümumi təhsil sisteminin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB.
-ali təhsil müəssisələrinə təhsilin məzmununun tətbiqi müstəqilliyinin verilməsi. İCRA OLUNMAYIB
-Tam orta təhsildə bir şagirdə düşən illik xərclərin adambaşına düşən Ümumi Daxili Məhsula nisbətinin mərhələlərlə 2 dəfəyədək artırılması. İCRA OLUNMAYIB
-ali və orta ixtisas təhsili müəssisələrinə qəbul və yerləşdirmə mexanizminin təkmilləşdirilməsi, dövlət və özəl ali təhsil müəssisələrinə ödənişli təhsil üzrə qəbul planının ləğv edilməsi və dövlət sifarişinin yalnız ixtisaslar üzrə müəyyənləşdirilməsi. İCRA OLUNMAYIB
– uşaqların davamlı inkişafına yönəlmiş pedaqoji fəaliyyətə dəstək vermək məqsədi ilə valideynlərin sistemli şəkildə pedaqoji-psixoloji maarifləndirilməsi üçün “Səriştəli valideynlər” proqramının hazırlanması. İCRA OLUNMAYIB
– təhsil müəssisələrinin reytinq sisteminin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB
-Təhsilə adekvat həcmdə maliyyə resurslarının cəlb edilməsi, təhsilin maliyyələşdirilməsi xərclərinin Ümumi Daxili Məhsula nisbətinin mərhələlərlə 5–6 faizə çatdırılması, nəticəyönlü büdcə planlaşdırılması və müxtəlif mənbəli maliyyələşdirmə mexanizmlərinin yaradılması. İCRA OLUNMAYIB
– müəllim peşəsinin nüfuzunun artırılması üzrə dövlət siyasətinin inkişafı. İCRA OLUNAMYIB
Prezidentin imzaladığı belə mühüm sənəddə müəyyənləşmiş istiqamətlər üzrə əsas müddəalar həyata keçirilməyib. Ancaq nazir islahatların nəticəsindən danışır. Orta məktəb tam şəkildə repetitorluq fəaliyyətinə təslim olunub. Valideynlər qazandıqları vəsaitin əsas hissəsini uşaqlarının hazırlığına xərcləyir. Elm və təhsil naziri hələ bir dəfə də olsun dərslərə davamiyyətdən danışmayıb. Strategiyanın qəbul olunmasından 11 il vaxt keçir. E. Əmrullayev indi rasionallaşmanın vacibliyindən danışır. Uşaqların məktəbdən didərgin düşməsi islahatın nəticəsidirmi?