1990-cı ilin yanvarında Bakıda və Azərbaycanın digər şəhərlərində sovet ordusunun törətdiyi qırğına, dinc sakinlərin kütləvi qətlinə görə keçmiş sovet rəhbərliyi bilavasitə məsuliyyət daşıyır. Bu barədə Azərbaycan XİN-in bəyanatında deyilir.
1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə SSRİ rəhbərliyinin əmriilə 26.000 nəfərlik Sovet ordusu Azərbaycanın Bakı və Sumqayıt şəhərlərinə, eləcə də ölkənin digər şəhərlərinə yeridilib. Bu hərbi müdaxilə nəticəsində 147 mülki şəxs qətlə yetirilib və 744 nəfər ağır xəsarət alıb. Bu hadisə müasir Azərbaycan tarixinə “Qara Yanvar” kimi daxil olub, deyə sənəddə bildirilir.
Ermənistanın 1980-ci illərin sonunda Azərbaycana qarşı əsassız ərazi iddiaları, keçmiş Azərbaycan SSR-in Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətindəki radikal ermənilərin aqressiv separatçılıq fəaliyyəti, SSRİ rəhbərliyinin bu fəaliyyətə dəstək verməsi, yüz minlərlə azərbaycanlının zor gücü ilə və qəddarcasına Ermənistanın özündən deportasiya edilməsi Azərbaycanda sovet hökumətinə qarşı hərəkatın genişlənməsinə təkan verib. Ümumxalq hərəkatının qarşısını almaq və Azərbaycan xalqının müstəqillik əzmini qırmaq məqsədilə ölkəyə yeridilən Sovet ordusu beynəlxalq hüququn normalarını, keçmiş SSRİ və Azərbaycan SSR-in Konstitusiyalarını kobudcasına pozaraq dinc əhaliyə qarşı görünməmiş qırğın törədib.
Milli Məclisin 1994-cü ilin fevralında keçirilən xüsusi sessiyasında 1990-cı il yanvarın 20-də günahsız insanların qəddarcasına qətlə yetirilməsi “hərbi təcavüz və cinayət” kimi qiymətləndirilib.
Üzərindən 31 il keçməsinə baxmayaraq, bu hadisələrə beynəlxalq siyasi-hüquqi qiymətləndirmə verilməyib. “Bu cinayətə görə keçmiş sovet rəhbərliyi bilavasitə məsuliyyət daşıyır. Beynəlxalq hüquqa əsasən 20 yanvar hadisəsi insanlıq əleyhinə cinayət kimi tövsif edilməli, onun sifarişçiləri və icraçıları cəzalandırılmalıdır”, deyə XİN-in bəyanatında bildirilir.
Azərbaycan xalqına və dövlətinə qarşı müxtəlif cinayətlərə görə məsuliyyət daşıyanların qanun qarşısında cavab verməsi üçün bütün lazımi addımlar atılacaq, deyə XİN-in bəyanatında qeyd edilir.
Qeyd edək ki, indiyədək Azərbaycan Bakıya qoşunların yeridilməsi haqqında qərarı qəbul etmiş və qanunvericiliyin normalarını pozaraq, Azərbaycanda FH tətbiq edilməsi barədə fərman imzalamış Mixail Qarbaçova qarşı cinayət işi açmayıb. Həmçinin, SSRİ-nin o vaxtki müdafiə naziri Yazov, DİN başçısı Bakatin, Ali Şuranın nümayəndəsi Yevgeni Primakov və Azərbaycan sakinlərinə qarşı cinayətlərdə əli olan digər rəhbərlər məsuliyyətə cəlb edilməyib.