FİMAR
FOX tv-nin (Türkiyə) səhər proqramı “Çalar saat”a baxıram. İsmayıl Küçükkayanın təqdimatında. Bu həmin o telekanaldır ki, fevral ayından Azərbaycanda kabel televiziyalar vasitəsilə yayımı dayandırılıb. Birinci vitse prezidentimizin təyininə “Prezident və vitse prezident gecə…Tövbə əstafurullah” atmacasına görə. FOX-un analitik xəbər xidməti daha sanballıdır, digərlərindən daha baxımlıdır. Çünki daha obyektivdir. Yəni icazə veriləndən çoxunu çatdırmaqdan çəkinmir. Palaza bürünür, amma sürünmür. Həddən artıq müxtəliflik var. Səsləndirilən musiqilərin təsir gücü deyilənlərdən, göstərilənlərdən az deyil. Özünü, səsini, geymini, bər-bəzəyini göstərmək üçün seçilmir musiqilər. Azərbaycan tv-lərinin səhər proqramları eyni qəlibdən çıxıb. Xəbərlər, əlamətdar hadisələr, qonaqlar, musiqi, əyləncə, ümumi fonda yaltaqlıq. Düşüklük. Əsası, problemsizlik. Pozitiv, saxta pozitiv, zəhlətökən pozitiv. Guya səhərləri ağır xəbərlə açmaq, çətinliklərdən danışmaq, mənəvi, sosial problemlərə yer ayırmaq doğru olmaz. Belə bir tabu yox. Həyatımız axşam nədisə, səhər də odur.
“Çalar saat”ın bu səhərində Küçükkaya ağır bir olayın şərhinə, tamaşaçı ilə müzakirəsinə zaman ayırdı. Veriliş boyu movzuya döndü, ayırmadı, unutdurmadı. Qısaca yazım: İzmirdə 3 yaşlı uşaq balacaları bağçaya aparan mokroavtobusda unudulub. Təhlükəsizlik kəməri bağlı olan uşaq görünür yolda yuxulayıb, bağçaya çatdığından xəbəri olmayıb, pəncərələri qapalı avtobusda qalıb. Düz 8 saat, qızmar günün altında. Həmin gün uşağın qrup tərbiyəçisi olmadığından iki qrupu birləşdiriblər, hamını bir yerdə bağçada keçirilən tədbirə aparıblar. Yəni usagın yoxluğu günboyu fərq edilməyib! Axşam evə getmək zamanı çatanda Alpər adlı uşağın yoxluğundan xəbər tutublar. Və…Alpəri avtobusda cansız vəziyyətdə tapıblar. Rəhbərliyin göstərişi ilə Alpərin valideynlərinə uşağın çarpayısında, günörta yuxusundan ayılmadığı deyilib. Bu qədər acımasızcasına, bu qədər insafsızcasına, insansızcasına, vəhşiçəsinə. Sonradan müəllimələrdən biri polisə verdiyi ifadəsini dəyişib, vbicdanının onu narahat etdiyini deyərək nəyi necə var, elə də danışıb…Hadisənin olacağı bu.
Indi keçirəm səhər proqramının missiyasına. Bir, faktı gerçək şəkildə ictimailəşdirmək. İki, insanları diqqətli olmağa səsləmək. Üç, ən önəmlisi, hər kəsin məsuliyyətini birər-birər qabartmaq. Dörd-vətəndaş məsuliyyətinin, insanlıq hislərinin ucalığına dönmək.
Bələdiyyənin məsuliyyəti-avtobus pəncərəsiz olduğuna görə istifadə edilə bilməzmiş. Ona görə də qanunsuz fəaliyyət göstərib.
Sürücünün məsuliyyəti-avtobusun salonunu yoxlamadan qapıları bağlayıb.
Gedib gələrkən uşaqlara cavabdeh olan tərbiyəçi həmin gün işdən yayınıb, kimsəni bilgiləndirməyib.
İşə gecikən qrup tərbiyəçisi gələndən sonra vəzifəsini yerinə yetirməyib. Tədbirə qatılan uşaqlarla maraqlanmayıb.
Uşaqlar avtobusdan düşərkən Alpərə fikir verməyiblər. Onun yoxluğunu, tədbirdə iştirak etmədiyini müəlliməyə deməyiblər.
Valideynlər gün ərzində uşağın müəlliməsi ilə əlaqə saxlamayıblar.
Ən bağışlanmaz addım- hamılıqla məsuliyyətdən yaxa qurtarmaq üçün yalan danışmaq barədə razılığa gəliblər.
Üç yaşlı bir körpənin ölümündə nə qədər məsuliyyətsiz insan, günahkar var. Televiziya bunu hansısa bədbəxt hadisə kimi çatdırmır, faktı əhəmiyyətsiz hesab etmir, taleyin, qismətin ayağına yazmır. Əksinə, cinayət səviyyəsində məsuliyyətsizliyi ictimai qınaq həddinə çatdırır, dövlətin məsuliyyətini başa keçirir. Bunu baxımlı saatda, baxımlı proqramda, peşəkar aparıcı ilə edir. Faciəni şouya çevirmir, reklam üçün tamaşa qurmur. Alpərlər niyə reklama vasitə olsun ki.
Televiziya baxmaq üçün deyil, öyrənib yaşamaq üçündür.